Agata pochodziła ze znamienitego rodu rzymskiego. Urodziła się na Sycylii w Katanii. Po przyjęciu wiary chrześcijańskiej postanowiła żyć w dziewictwie. Gdy odrzuciła rękę namiestnika Sycylii Kwincjana, oddano ją do domu rozpusty. Wbrew oczekiwaniom Agata zachowała dziewictwo i nie wyparła się Chrystusa.
Kiedy cesarz Decjusz rozpoczął prześladowania chrześcijan, Kwincjan przed sądem postawił Agatę, jako jedną z pierwszych osób. Sąd skazał ją na tortury, podczas których odcięto jej piersi. Z chwilą nastania niespodziewanego trzęsienia ziemi namiestnik nakazał przestać tortur, gdyż dostrzegł w tym karę Bożą. Ostatecznie Agata poniosła śmierć, rzucona na rozżarzone węgle. Jej ciało zostało złożone przez chrześcijan poza miastem.
W rok po jej śmierci nastąpił wielki wybuch Etny. Gorąca lawa nie zalała jednak miasta, a zatrzymała się tuż przed nim. To cudowne ocalenie nawet poganie przypisywali wstawiennictwu Agaty.
Jest świętą, do której chrześcijanie uciekają się przy zagrożeniach związanych z pożarami i wypadkami związanych z ogniem; ma również chronić Sycylię przed wybuchami Etny.
Patronuje zawodom związanym z ogniem: kominiarzom, ludwisarzom, odlewnikom, a także pielęgniarkom z racji męczeńskiej śmierci. Jest również orędowniczką w chorobach piersi.
( Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Agata_Sycylijska)
W niektórych kościołach we wspomnienie liturgiczne św. Agaty ( 5 lutego) święci się sól, chleb i wodę. W tradycji ludowej przetrwał kult dziewicy i męczennicy z Katanii na Sycylii jako " patronki ognia". Znane ludowe przysłowie mówi: " Chleb i sól św. Agaty od ognia ustrzeże chaty".
Chleb św. Agaty
Według tradycji chleb św. Agaty to chleb podróżnych, którzy wyruszają w daleką drogę. Mówi się, że chleb św. Agaty dawali matki swoim dzieciom wyruszającym w daleką podróż.
Inne przysłowia:
Gdy św. Agata po błocie brodzi, człek w Zmartwychwstanie po lodzie chodzi.
Św. Agata pożary zgniata.
Chleb i sól św. Agaty od ognia strzeże chaty.
Gdzie św. Agata, bezpieczna tam chata.
